Kediler, hafif enfeksiyonlardan hayatı tehdit eden tıkanıklıklara kadar çeşitli üriner sistem sağlığı sorunları yaşayabilir. Neyse ki, kedinizdeki üriner sistem sorunlarını önlemek veya yönetmek için sıvı alımı, stres yönetimi ve üriner sistem sağlığı için özel kedi mamaları gibi yapabileceğiniz birçok şey vardır. Kedilerdeki üriner sağlık sorunlarını anlamak ve bunları nasıl önleyeceğinizi ve yöneteceğinizi öğrenmek için yazımızı okuyun.
Kedi alt idrar yolu hastalığı (FLUTD), bir kedinin mesanesini ve üretrasını etkileyen bir dizi sağlık sorunu için kullanılan kapsayıcı bir terimdir. Bu sorunlar şunları içerir:
Kedilerde idiyopatik sistit (FIC). On yaşın altındaki kedilerde üriner sistem sağlığı sorunlarının en yaygın nedeni idiyopatik sistit veya mesane iltihabıdır. "İdiyopatik", kesin nedenin bilinmediğini ifade eder. Bu nedenle, FIC tanısı benzer belirtilere sahip diğer hastalıklar ekarte edildikten sonra konur.
Üriner enfeksiyon. Bakteriler (ve daha az yaygın olarak virüsler, mantarlar ve parazitler) kedinizin idrar yollarını enfekte edebilir ve FLUTD semptomlarına neden olabilir. Üriner enfeksiyonlar kedilerde çok sık görülmez ve genellikle altta yatan diyabet, böbrek hastalığı veya idrar yolu taşları gibi bir neden vardır.
Kedilerde idrar yolu taşları (mesane taşları veya kristalleri). Mesane taşları, kedinin mesanesinde ve/veya üretrasında oluşan mineral birikimlerdir. Bu taşlar/kristaller kedinin üriner sisteminde tahrişe, ağrıya ve hatta tıkanmaya neden olabilir. İki yaygın türü vardır: Genellikle ameliyat gerektiren kalsiyum oksalat taşları ve diyetle yönetilebilen strüvit (magnezyum, amonyak ve fosfor) taşları.
Üretral tıkanıklık. Bu, kedinin idrar yolunun mesane kristalleri/taşları veya üriner "tıkaçlar" (daha yumuşak organik madde kütleleri) tarafından kısmen veya tamamen tıkanması durumunda ortaya çıkan ciddi bir durumdur. Kedi zorluk yaşayabilir veya idrarını yapamayabilir.
FLUTD'nin diğer daha az yaygın nedenleri arasında metabolik hastalıklar (örn. diyabet, hipertiroidizm), idrar yolu tümörleri veya travmatik yaralanma yer alır.
FLUTD her yaştan, ırktan veya cinsiyetten kediyi etkileyebilir. Bununla birlikte, aşağıdaki faktörler kedilerde üriner sistem sağlığı sorunları riskini artırır:
Erkek kedilerde FLUTD riski dişi kedilere göre biraz daha yüksektir. Üretraları daha uzun ve dardır, bu da daha kolay tıkanabileceği anlamına gelir.
Kedilerde sistit, üriner kristal ve diğer üriner sistem sorunlarının yaygın belirtileri şunlardır:
Kediniz yukarıdaki belirtileri gösteriyor, çok az idrar çıkarıyor veya hiç çıkarmıyorsa ve giderek daha sıkıntılı hale geliyorsa, üretral bir tıkanıklık yaşıyor olabilir. Kediniz hastalık veya enfeksiyon belirtileri gösteriyorsa her zaman hızlı bir şekilde veterinerinize görünmeniz gerekse de, üretral tıkanıklık özellikle acildir. Hızlı bir şekilde hayati tehlike oluşturabilir, bu nedenle kediniz için acil tedavi almanız önemlidir.
Üriner sistem sorunları kediniz için rahatsız edici, acı verici ve hatta hayatı tehdit edici olabilir. Üstelik kalsiyum oksalat taşları gibi bazı sorunlar yalnızca ameliyatla tedavi edilebilir. Ayrıca, kedilerde sistit gibi bazı üriner sistem sorunları sıklıkla yeniden ortaya çıkacaktır. Bu nedenle, mümkünse bu sorunları tamamen önlemek her zaman daha iyidir. Aşağıdaki ipuçları yardımcı olabilir:
Kedinizde üriner sistem sağlığı sorunlarından şüpheleniyor veya bunları önlemeye çalışıyorsanız yapmanız gereken ilk şey veteriner hekiminiz ile konuşmaktır. Kedinizin bireysel ihtiyaçlarını değerlendirebilir, iştirak eden diğer sağlık sorunlarını belirleyebilir ve kedinizi sağlığına kavuşturmak (veya sağlıklı tutmak) için doğru eylem planını önerebilirler.
Veteriner hekiminize, kedinizin üriner sistem sağlığını iyileştirmeye veya korumaya yardımcı olmak için onu üriner sistem sağlığına uygun bir kedi mamasıyla beslemeniz gerekip gerekmediğini sorun. Bu mamalar, kedilerin üriner sistem sağlığı ihtiyaçlarını çeşitli şekillerde karşılayan içeriklerle özel olarak formüle edilmiştir:
Kediniz için doğru üriner sistem sağlığı odaklı kedi maması, üriner sistem sorunlarının türüne ve nedenine bağlı olacaktır. Asgari olarak, rahatsızlığın nüksetmesinin önlenmesi veya yönetimi için, VETERINARY HPM® Urology Cat Wet gibi su alımını artıran bir kedi maması arayın:
Kediniz şu anda strüvit taşlarından muzdaripse, bu taşların çözünmesi için özel olarak tasarlanmış bir mamaya ihtiyaç duyabilir. VETERINARY HPM® Cat Urology U1 (Strüvit Çözünümü) gibi bazı mamalar sadece strüvitlerin kısa zamanda çözünmesine yönelikken, VETERINARY HPM® Cat Urology U2 (Çözünme ve Önleme) gibi bazı diğer mamalar hem çözündürme hem de uzun vadeli bakım ve önleme amaçlıdır. Kediniz için en iyi eylem planının hangisi olacağını veteriner hekiminiz ile görüşmeniz önemlidir.
Stres, kedilerde idiyopatik sistit için önemli bir faktördür ve durumun tekrarlamasına neden olabilir. Kediniz sık sık FIC yaşıyorsa, VETERINARY HPM® Cat Urology WIB U3 (Su Alımı ve Davranış) gibi stresle daha iyi başa çıkmasına yardımcı olmak için formüle edilmiş bir üriner sistem sağlığı odaklı kedi mamasından faydalanabilir. Her zaman olduğu gibi, bu mamanın kedinizin ihtiyaçlarına uygun olup olmadığına karar vermek için veteriner hekiminize danışın.
Kedinizin mamasını aniden değiştirmek strese neden olabilir ve bu da FIC gibi üriner sistem sağlığı sorunlarına katkıda bulunabilir. Kedinizi sağlıklı bir üriner sistem sağlığı odaklı mamaya geçirmek için en iyisi yavaş hareket etmektir.
Kedinizin mevcut mamasının %25'ini yeni üriner sistem sağlığı odaklı mamayla değiştirerek ve ikisini karıştırarak başlayın. Birkaç gün sonra, mevcut mamasının önce %50'sini, ardından %75’ini yeni mamayla değiştirin ve daha sonra sadece yeni mamayı verin.
Bir sonraki adıma geçmeden önce kedinize alışması için her zaman bolca zaman verin. Bazı kediler eski mamadan yeni mamaya bir hafta içinde mutlu bir şekilde geçebilirken, diğerleri biraz daha yavaş alışabilir. Bu, yeni mamayı daha az miktarda karıştırmayı veya aşamalar arasında daha uzun süre beklemeyi gerektirebilir. Yeme davranışını yakından izleyin ve size rehberlik etmesine izin verin.
Üriner sistem sağlığı sorunları her kediyi etkileyebilir, ancak erkek, hareketsiz, aşırı kilolu ve/veya orta yaşlı olanlar daha yüksek risk altındadır. Üriner sistemle ilgili sağlık sorunları hafif rahatsızlık hissinden hayati tehlikeye kadar değişebilir, bu nedenle kedinizde alışılmadık tuvalet davranışları fark ederseniz veterinerinizden tavsiye almanız önemlidir. Özel bir üriner sistem sağlığı odaklı kedi maması, belirli idrar sorunlarını önlemeye veya yönetmeye yardımcı olabilir, ancak veterinerinizden kişiselleştirilmiş bir öneri aldığınızdan emin olun. Veteriner hekimler, her zaman olduğu gibi, kedinizin sağlığının ve mutluluğunun devamını sağlamanıza yardımcı olacak en iyi ortaklardır.